Το μέλλον της “εργασίας” -Μέρος Α

Συντάκτης: Μάριαμ Συρεγγέλα

Το άρθρο αναφέρεται εν συντομία σε μια συγκεκριμένη έκθεση («Future of jobs»-2020) για τις δουλειές του μέλλοντος. Σκοπός εδώ είναι να δούμε την έκθεση ως έχει, κάνοντας ερωτήσεις και παρατηρήσεις, δίχως να την κρίνουμε.

Τελευταία, όταν θέλουμε να μιλήσουμε για εργασία, χρησιμοποιούμε την λέξη «δουλειά» που προέρχεται από την λέξη «δουλεία», που είναι κάτι το απεχθές όπως ισχυριζόμαστε, αλλά που όμως σημαίνει ότι κάπως έτσι βλέπουμε την εργασία μας. Όχι σαν κάτι που παράγει έργο (άρα ούτε κι εμάς σαν παραγωγικούς ή παραγωγούς) μα σαν κάτι που γίνεται καταναγκαστικά, καθαρά από υποχρέωση προς κάποιον άλλον/άλλους, με ένα βαρύ τίμημα/τιμωρία εάν δεν γίνει ή εάν δεν γίνει όπως πρέπει, πράγμα το οποίο δεν το αξιολογούμε εμείς αλλά κάποιος άλλος, και όπου η ανταμοιβή είναι κατά πολύ λιγότερη του κόπου μας- θεωρούμε συνήθως.

Βέβαια, υπάρχουν και κάποιοι που πληρώνονται πολύ, μα πολύ περισσότερο απ’ όσο αξίζει ο κόπος τους, πχ οι υπουργοί, στελέχη εταιρειών, κλπ. Η αλήθεια, δικαίως ή αδίκως, είναι ότι όλο και μειώνονται οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν την καθημερινή εργασία τους ως έργο κι όχι ως μια απλή δουλειά. 

Οι εφημερίδες και τα μέσα αρέσκονται να χρησιμοποιούν την λέξη «εργασία». Εδώ θα χρησιμοποιήσουμε την λέξη «δουλειά»-πιο λαϊκή ίσως, αλλά φαίνεται να αντικατοπτρίζει την αλήθεια λίγο περισσότερο. 

Ποιες είναι οι προβλέψεις για τις δουλειές του μέλλοντος; 

Δεδομένης της αύξησης της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) σχεδόν σε όλους τους τομείς, του ερχομού και παραμονής του Covid, την αυξανόμενη αποστασιοποίηση των ανθρώπων, την ραγδαία και  αυξανόμενη και ίσως απαραίτητη  χρήση της τεχνολογίας παντού, δεν χρειάζεται να είμαστε ο Τειρεσίας για να απαντήσουμε. (κι αυτός κακώς απάντησε τότε). 

Μιλάμε για τις δουλειές κατά τη διάρκεια και μετά τον Covid – που ακόμη κι αν υπάρξει μετά, το πεδίο θα έχει αλλάξει ριζικά και πιθανά αμετάκλητα.

H έκθεση του Furure jobs 2020

Η έκθεση του 2020 «Future of jobs» (Μελλοντικές δουλειές)  που βασίζεται στα αποτελέσματα της έρευνας «Μέλλον της Απασχόλησης 2020», που έγινε το πρώτο εξάμηνο του έτους, συγκεντρώνει πληροφορίες από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως σχετικά με τη μεταβαλλόμενη φύση της εργασίας. Στόχος είναι οι εκτιμήσεις των κορυφαίων εργοδοτών στον κόσμο σχετικά με τον τρόπο που το εργατικό δυναμικό μετασχηματίζεται, οι προβλέψεις τους για την ταχύτητα αυτών των αλλαγών και οι προσπάθειές τους για την αντιμετώπισή τους.

Τα παρακάτω είναι τι παρουσιάζει η έκθεση (163 σελίδες) εν συντομία μαζί με ελάχιστα σχόλια ή ερωτήσεις.

Μέχρι το 2025, μπορεί να προκύψουν 97.000.000 νέοι ρόλοι που είναι πιο προσαρμοσμένοι στη νέα κατανομή  εργασίας μεταξύ ανθρώπων, μηχανών και αλγορίθμων (ανθρώπων και μηχανών).

Οι ρόλοι που ήδη αυξάνονται σε ζήτηση περιλαμβάνουν αναλυτές δεδομένων και επιστήμονες, ειδικούς τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης και μηχανικούς ρομποτικής.

Η έκθεση αναφέρει επίσης  ότι η πανδημία COVID-19 έχει εντείνει τις υπάρχουσες ανισότητες στις αγορές εργασίας, έχει αντιστρέψει την αύξηση της απασχόλησης που πραγματοποιήθηκε μετά το 2007-2008 και  έχει επιταχύνει τις αλλαγές στον τομέα της εργασίας. Η «εποχή» COVID-19 επιδείνωσε το ήδη γοργά μεταβαλλόμενο τοπίο, σπρώχνοντας προς  νέες ταχύτερες και ριζικότερες αλλαγές – ουσιαστικά «αφόρετες» ακόμη.

Οι «θέσεις εργασίας του αύριο» δείχνουν επίσης τη συνεχιζόμενη σημασία της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης στο μάρκετινγκ, τις πωλήσεις και την παραγωγή περιεχομένου (η διαδικασία ανάπτυξης και δημιουργίας  βίντεο, eBooks, δημοσιεύσεις ιστολογίου, κλπ). Ανθρώπινης αλληλεπίδρασης μέσω τεχνητών μέσων και εξ αποστάσεως δηλαδή, που δεν είναι ουσιαστικά ανθρώπινη αλληλεπίδραση.

Αλλαγές και αναπροσαρμογές σε δουλειές (εργασίες)

Μηχανικοί, ερευνητές και έμποροι του σήμερα θα μπορούσαν να είναι οι επιστήμονες δεδομένων του αύριο, καθώς η αυτοματοποίηση θα αλλάξει το τοπίο των θέσεων εργασίας τα επόμενα πέντε χρόνια. 

Εκτιμάται ότι, μέχρι το 2025, 85.000.000 θέσεις εργασίας μπορεί να εκτοπιστούν από αλλαγές του καταμερισμού εργασίας μεταξύ ανθρώπων και μηχανών. Λέγεται ότι αυτή η αλλαγή της απασχόλησης αντισταθμίζεται από τη δημιουργία θέσεων σε νέους τομείς. «Στις 15 βιομηχανίες και τις 26 οικονομίες που καλύπτονται στην έκθεση, εκτιμάται ότι μπορεί να προκύψουν περίπου 97.000.000 νέοι ρόλοι  πιο προσαρμοσμένοι στη νέα κατανομή  εργασίας μεταξύ ανθρώπων, μηχανών και αλγορίθμων.» (να θυμόμαστε ότι μηχανή και αλγόριθμος είναι το ίδιο).

Που σημαίνει ότι  οι νέες θέσεις εργασίας θα βρίσκονται είτε σε εντελώς νέα επαγγέλματα, είτε «…στα υπάρχοντα επαγγέλματα που θα υποβληθούν σε σημαντικές μεταμορφώσεις όσον αφορά το περιεχόμενο και τις απαιτήσεις γνώσεων και δεξιοτήτων τους“, αναφέρει η έκθεση. Δηλαδή είτε έτσι είτε αλλιώς οι νέες δεξιότητες που ακόμη δεν γνωρίζουμε ποιες θα είναι, θα είναι απαραίτητες. 

Μέχρι στιγμής έχουμε  σίγουρη την Τεχνητή Νοημοσύνη και ένα άγνωστο τοπίο όσον αφορά την καθαυτήν εργασία ή τη δουλειά αν θέλετε.

Συντάκτης: Μάριαμ Συρεγγέλα,

Influence:

Έχει σπουδάσει ψυχολογία με μεταπτυχιακές σπουδές στο Illinois Institute of Technology (USA) και Surrey University (UK). Έχει μεγαλώσει στην Ελλάδα και στο Ιράν…